Podstawową kwestią w rozpoznawaniu konfliktu serologicznego jest wczesna ocena ryzyka oraz wykonanie badań profilaktycznych.

 Obowiązkową czynnością jest oznaczenie grup krwi rodziców oraz badanie w kierunku obecności przeciwciał przeciwkrwinkowych u matki, powtarzane odpowiednio często w trakcie ciąży. Działania te pozwalają na wczesne wykrycie konfliktu serologicznego, a także rozszerzenie diagnostyki i ewentualne włączenie leczenia w odpowiednim momencie. Przy stałym monitorowaniu oraz leczeniu ciąża może zakończyć się pomyślnie.

Jak sprawdzić czy mam z partnerem zestawienie konfliktowe?

Aby dowiedzieć się, czy między Tobą a partnerem istnieje takie zestawienie, wystarczy wykonać badanie krwi. Można je wykonać przed zajściem w ciążę lub w każdym momencie jej trwania (zaleca się wykonanie tego badania  na początku ciąży). Podczas badania zostanie oznaczona grupa krwi, co pozwoli ocenić ryzyko wystąpienia konfliktu serologicznego. Takiemu badaniu powinna być poddana zarówno przyszła mama, jak i przyszły tata. Należy pamiętać, że nawet jeśli przyszli rodzice mają różne grupy krwi i istnieje ryzyko konfliktu serologicznego – nie ma pewności, że on wystąpić. Najmniejsze prawdopodobieństwo wystąpienia konfliktu jest w pierwszej ciąży. Kolejnym czynnikiem decydującym o wystąpieniu konfliktu serologicznego jest grupa krwi płodu. Jeśli jest ona odmienna od matczynej, konflikt może wystąpić, natomiast jeśli mama i płód mają grupę krwi Rh(-), konflikt w zakresie tego antygenu nie wystąpi.

Jesteś w ciąży i występuje u Was zestawienie konfliktowe?

Po pierwsze – zachowaj spokój.

Oprócz badania grupy krwi u każdej ciężarnej wykonuje się badanie w kierunku obecności przeciwciał przeciwkrwinkowych – test nazywany odczynem Coombsa. Wykonywany jest w pierwszym trymestrze ciąży, razem z badaniem grupy krwi, a następnie powtarzany w każdym trymestrze ciąży. W pierwszej ciąży, a  także jeśli w przypadku czynników ryzyka wdrożono odpowiednią profilaktykę (podanie immunoglobuliny anty-D), wytworzenie przeciwciał przez matkę jest mało prawdopodobne. Wystąpienie konfliktu serologicznego jest także zależne od grupy krwi dziecka. To oznacza, że samo zestawienie konfliktowe nie jest równoznaczne z tym, że wystąpi konflikt serologiczny. Jeśli przeciwciała są obecne we krwi matki, a  krwinki dziecka zawierają antygen, przeciwko któremu przeciwciała są skierowane, to dopiero wówczas prawdopodobnie jest wystąpienie konfliktu serologicznego, zwanego również konfliktem matczyno-płodowym.

Stwierdzono u mnie przeciwciała przeciwkrwinkowe – co robić?

W przypadku stwierdzenia przeciwciał konieczna jest stała kontrola ich poziomu oraz szczegółowa diagnostyka ultrasonograficzna. Ocena ultrasonograficzna określonych parametrów pozwala oszacować prawdopodobieństwo wystąpienia choroby hemolitycznej płodu i niedokrwistości będącej jej następstwem. Kolejnym krokiem diagnostycznym jest wykonanie badania grupy krwi oraz morfologii krwi płodu w celu ustalenia ewentualnych wskazań do wewnątrzmacicznego przetoczenia krwi. Odpowiednia diagnostyka i wdrożone leczenie dają duże szanse na urodzenie zdrowego.